เครื่องตรวจตับ Fibroscan

     

         เป็นเทคโนโลยีใหม่ล่าสุดในการตรวจหาภาวะที่มีพังผืดในเนื้อตับ  ตรวจวัดปริมาณไขมันสะสมในตับ ตับแข็งและความยืดหยุ่นของตับ โดยเครื่องจะส่งคลื่นอัลตร้าซาวด์ตรวจจับความเร็วของคลื่นออกไปกระทบกับเนื้อตับและประเมินค่าออกมาว่า ถ้าตับเริ่มแข็งคลื่นเสียงที่สะท้อนกลับจะเดินทางได้เร็ว ค่าที่ได้จะสูง  ไม่มีความเจ็บปวดใดๆ กับร่างกาย และช่วยลดอัตราความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อน เมื่อเทียบจากการเจาะตับ (liver biopsy) ซึ่งมีโอกาสเกิดรอยช้ำจากก้อนเลือด หรือเกิดการตกเลือดภายในได้

        ใช้หลักการปล่อยคลื่นความถี่ต่ำที่ 50 เฮิรตซ์ ด้วยเทคนิค VCTETM (Vibration Controlled Transient Elastograply) เข้าไปในตับแล้ววัดคลื่นที่สะท้อนกลับมาด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงต่ำ จากนั้นเครื่องจะประมวลผลออกมา เป็นค่าความแข็งเนื้อตับ ซึ่งมีหน่วยวัดเป็น กิโลพาสคาล (kPa) หากตับเริ่มแข็งจะพบว่าคลื่นเสียงสะท้อนกลับจะเดินทางเร็ว และค่าที่วัดได้ก็จะสูงตาม 

 

 - มีอาการตาเหลือง ตัวเหลือง

 - อ่อนเพลีย อาหารไม่ย่อย
- คนไข้มีประวัติการดื่มสุราเรื้อรัง

                                    - มีประวัติว่าคนในครอบครัวป่วยเป็นมะเร็งตับ

                                    - เป็นผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงต่อการได้รับเชื้อไวรัส ตับอักเสบ B และไวรัสตับอักเสบ C      

งดน้ำและอาหารอย่างน้อย 6 ชั่วโมง

·  ให้นอนหงายโดยยกแขนทั้งสองข้างไว้เหนือศีรษะ ทาเจลที่หัวตรวจหรือผิวหนังคนไข้เพียงเล็กน้อย

·  ทำการตรวจวัดทั้งหมด 10 ครั้ง ที่บริเวณตำแหน่งเดียวกัน

·  ผลที่ได้เป็นตัวเลข ตั้งแต่ 1.5 ถึง 75 kPa   ซึ่งแพทย์จะแปลผลจากการตรวจวัด

          

     - ตรวจง่าย และทราบผลทันที
     - ไม่เจ็บปวด ผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ทันทีหลังการตรวจ

     - สามารถตรวจซ้ำได้หลายครั้งและปลอดภัย

     - ไม่ต้องมีการเตรียมร่างกายก่อนรับการตรวจ 

      

     - ใช้ได้เฉพาะการตรวจตับเท่านั้น
     - ผู้ป่วยที่ติดอุปกรณ์ในร่างกาย เช่น pacemekers, defibrillators
     - ผู้ที่มีภาวะท้องมาน     
     - หญิงตั้งครรภ์

     - ผู้ป่วยที่ช่องซี่โครงแคบอาจขัดขวางการส่งให้สัญญาณ

     - ผู้ป่วยที่อ้วนมาก หรือผู้ที่มีน้ำในช่องท้องอาจทำให้สัญญาณไปไม่ถึงเนื้อตับ

อ้างอิง

มูลนิธิตับแห่งประเทศไทย. 2559 . Fibroscan. (ออนไลน์). แหล่งที่มา: http://www.thailiverfoundation.org/th/cms/detail.php?id=100. 22 กุมภาพันธ์ 2559.

โรงพยาบาลกรุงเทพพัทยา.  2559. อะไรคือ ไฟโบรสแกน. (ออนไลน์). แหล่งที่มา : https://www.bangkokpattayahospital.com/th/healthcare-th/gi-liver-center-th/technology-gi-liver-center-th/item/1319-what-is-fibroscan-th.html. 22 กุมภาพันธ์ 2559.

โรงพยาบาลบีเอ็นเอช. 2559. ตรวจค้นหาความผิดปกติของตับ (Fibroscan). (ออนไลน์). แหล่งที่มา : https://www.bnhhospital.com/th/cm/d/gastrointestinal/the_complete_digestive_medical_care/ตรวจค้นหาความผิดปกติขิงตับ-Fibroscan. 22 กุมภาพันธ์  2559.

สุภัทศรี เศรษฐสินธและบุษบา ศุภวัฒน์ธนบดี. การวัดค วามยืดหยุ่นของตับโดยใช้เครื่องไฟโบรสแกนเพื่อการวินิจฉัยภาวะตับแข็งในผู้ป่วยตับอักเสบเรื้อรัง.  คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช, 2014.

ผู้จัดทำ นางสาวรุ้งทิพย์  คำเงิน